Vừa qua, Google Doodle đã vinh danh bà Sương Nguyệt Anh nhân 105 năm ngày phát hành số đầu tiên của tờ báo Nữ Giới Chung (1918 – 2023). Xã hội được nhắc nhớ đến một phụ nữ tài giỏi của miền Nam, người được thân phụ là nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu dạy dỗ từ nhỏ mà trở thành nữ chủ báo khá lừng lẫy của làng báo Nam Kỳ thời trước năm 1945.
Lê Uyên & Phương là một trong những cặp tình nhân âm nhạc nổi danh nhất nhì của Sài Gòn những ngày xa xưa. Mối tình của họ rất đẹp, rất lạ lùng mà cũng đầy khắc khoải như thứ âm nhạc mà chàng sáng tác và nàng cất tiếng ca.
Nỗ lực cuối cùng của nhà văn Nhất Linh trong trường văn trận bút chính là lúc chủ trương giai phẩm Văn Hóa Ngày Nay. Một vài thông tin cần thiết: Thuần túy văn chương. Tòa soạn đặt tại 337/3B Phan Thanh Giản, sau chuyển về 42 Phạm Ngũ Lão – Sài Gòn. Số đầu tiên phát hành ngày 17.6.1958, ra được 11 số, số cuối cùng phát hành 16.5.1959. Mỗi tập dày chừng 130 đến 150 trang. Các trang bìa hầu hết đều là tranh Nhất Linh vẽ hoa lan. Dưới “măng sết” của tờ báo là dòng chữ: “Đăng những bài và truyện có giá trị bất cứ thời nào, nơi nào”.
Trong tập hồi kí nói trên Thiếu tướng Trần Văn Phác viết về những năm tháng ông bí mật rời cơ quan Tạp chí Văn nghệ Quân đội (Trụ sở đặt tại số 4 - Lý Nam Đế, Hà Nội) theo đoàn tàu không số vượt biển đi B, ra chiến trường… và có mặt ở Sài Gòn tháng Tư năm 1975.
Tuy chỉ tồn tại hơn một năm nhưng Quán Văn đã để lại dấu ấn sâu đậm trong tâm trí những bạn trẻ yêu nhạc ngày ấy, nói như thi sĩ Trần Dạ Từ: “Âm nhạc đã biến những khoảnh khắc thành vĩnh cửu”.
Theo tin từ gia đình, Giáo sư Nguyễn Văn Trung, nguyên Khoa trưởng Trường Đại học Văn khoa Sài Gòn, do tuổi cao sức yếu, đã qua đời ở Brossard, Québec, Canada, lúc 21 giờ 30 ngày 19.10.2022, hưởng thọ 92 tuổi.
Ký ức lịch sử về Sài Gòn và các vùng phụ cận (Nguyễn Đình Đầu dịch, NXB Trẻ, tái bản tháng 9.2022) nguyên là bài diễn văn được Trương Vĩnh Ký đọc tại trường Thông ngôn (Collège des Interprètes), tiết lộ nhiều chuyện độc đáo về Sài Gòn.
Sài Gòn có bề dày lịch sử rất lâu đời, bắt đầu từ nền văn minh Óc Eo với vương quốc Phù Nam trong những năm đầu công nguyên, cho đến ngày nay đã trở thành thành phố quan trọng nhất của đất nước.
Cuốn Lục Vân Tiên và những luận đề về Nguyễn Đình Chiểu (NXB Trẻ, 2022) vừa phát hành mang lại cho người đọc nhiều góc nhìn thú vị của Phan Văn Hùm, Thu Giang Nguyễn Duy Cần, Thuần Phong, Vũ Bằng, Bùi Giáng… Sách kỷ niệm 200 năm ngày sinh của cụ Đồ Chiểu (1.7.1822 – 1.7.2022).
Một lần Trịnh Công Sơn hỏi tôi: Anh Bửu Ý có biết khán giả nào yêu thích nhạc tôi nhất hay không? Tôi nói là không biết. Trịnh Công Sơn nói rằng: Khán giả thích nhạc tôi nhất là người Hà Nội, sau đó tới người Sài Gòn và sau cùng mới là người Huế chúng ta.